 |
 |
|
 |
 |
De belangrijkste tips bij EHBO voor dieren:
-
Blijf zelf rustig.
-
Denk aan uw eigen veiligheid, dieren in nood kunnen onverwacht bijten en krabben.
-
Waarschuw de dierenarts dat u er aan komt.
-
Waarschuw indien nodig de dierenambulance.
Aanrijdingen
Aangereden honden moeten altijd direct door de dierenarts nagekeken worden. Ook al lijkt het mee te vallen. Sommige verwondingen kunnen in een later stadium pas goed zichtbaar worden.
Wanneer een hond is aangereden is het goed op een aantal punten te letten: - Blijf zelf kalm en laat iemand direct de dierenambulance bellen
- Let op uw eigen veiligheid, zelfs de betrouwbaarste hond kan van de pijn of schrik onverwachts bijten.
- Probeert u de hond niet onnodig te verplaatsen, dit kan tot ernstiger trauma leiden.
Controleer de hartslag, de ademhaling en op grote bloedingen. Deze
verhelpen voor vervoer naar de dierenarts kan levensreddend zijn.
Bij een hartstilstand
Leg het dier op de zij en druk met beide handen op de borstkas met de
handpalmen op de borst. Druk de borst in gedurende 1 seconde en laat
dan los. Herhaal dit 30x per minuut gedurende 2 minuten. Controleer de
hartslag. Bij een ademstilstand
Zorg er eerst voor dat de tong uit de bek getrokken is. Indien de
ademhaling dan nog niet op gang is gekomen kunstmatig beademen. Dit
doet u door de kop in gestrekte positie te leggen, de bek te sluiten en
de lippen goed over de onderlippen te vouwen. Dan kunt u door de neus
beademen (denk aan uw veiligheid!). 3 seconden lucht inblazen en 2
seconden uit laten ademen. Bij slagaderlijke bloedingen
Deze kunt u stelpen door stevig te drukken met een stuk schone stof .
Indien dat onvoldoende is, kunt u ook proberen de bloeding te stelpen
door druk uit te oefenen op de drukpunten in de straartbasis, de
liezen, de oksels en de hals. Soms kan het handig zijn een drukverband
aan te brengen. Maar het belangrijkste blijft: rustig blijven en aan uw eigen veiligheid denken! Wonden
In verband met bacteriële infecties is het van belang onderscheid te maken in snij-/schaafwonden en bijtwonden.
Bijtwonden
De schade die vechtwonden kunnen veroorzaken verschilt enorm. Het is
afhankelijk van de tijd dat de kaken hebben vastgezeten, de plek waar
gebeten is en de afmetingen dan de hond die bijt.
Vooral bijtwonden waarbij grote honden
een kleine hond hebben gepakt of waarbij lang is vastgehouden (met
kopschuddden erbij) kunnen verradelijke wonden maken. Niet zelden zijn
dat kleine steekwondjes met ernstige onderhuidse schade. Het gebit van
honden en katten bevatten bacteriën waardoor het gevaar van infectie op de loer ligt.
Wat te doen bij bijtwonden?
-
Haren rondom de wond weghalen
-
Wond schoondeppen met zoutoplossing (1 eetlepel per liter water)
-
Grote wonden bedekken met een gaas en eventueel licht verband.
-
Bijtwonden die ouder zijn dan 6 uur kunnen wegens abcesgevaar niet meer
gehecht worden. Het is dus verstandig de wond voor die tijd te laten
controleren door de dierenarts.
Snij en schaafwonden
Snij en schaafwonden worden regelmatig opgelopen. De kans op bacteriële
infecties is een stuk kleiner dan bij bijtwonden maar dat is natuurlijk
afhankelijk van het voorwerp.
Wat te doen bij snij en schaafwonden?
-
Wonden die niet door de huid heen zijn hoeft u niet direct te laten controleren.
-
Wel is het verstandig deze wonden schoon te maken met een zoutoplossing (1 eetlepel per liter water).
-
Diepere wonden door de huid heen zullen wellicht gehecht moeten worden
en het is dus verstandig deze binnen enkele uren te laten controleren
door de dierenarts.
Indien uw hond veel aan de wond likt is het verstandig bijvoorbeeld een sok of een lichte bandage aan te leggen.
Bij blijvend likken aan de wond doet u er goed aan de wond door de dierenarts te laten controleren.
Bloedingen
Bloedingen
kunnen overal voorkomen met uiteenlopende oorzaken. Bij zeer ernstige
bloedingen is het goed deze proberen te stelpen voordat u naar de dierenarts komt. Bij minder ernstige bloedingen is het stelpen erop gericht de auto niet helemaal onder het bloed te hebben.
Slagaderlijke bloedingen
Bij slagaderlijke bloedingen kunt u deze gestelpen door stevig te
drukken met een stuk schone stof . Indien dat onvoldoende is, kunt u
ook proberen de bloeding te stelpen door druk uit te oefenen op de
drukpunten in de straartbasis, de liezen, de oksels en de hals. Soms
kan het handig zijn een drukverband aan te brengen.
Bloeding aan het oor
Deze zijn meestal het gevolg van vechtpartijen en kunnen enorm bloeden.
Om te voorkomen dat alles onder het bloed komt te zitten is het handig
om een stuk oude panty over de kop te trekken waardoor het oor niet
meer zo klappert. Zo blijft de auto schoon en zal de dierenarts u
dankbaar zijn.
Bloedingen aan de neus, voetzolen en staart
Ook deze kunnen behoorlijk ernstig bloeden. Het beste
bedekt u deze wonden met een steriel gaas en indien mogelijk legt u een
drukverbandje aan voordat u naar de dierenarts gaat.
Brandwonden
honden kunnen op verschillende manieren brandwonden oplopen. Door vuur, door hete vloeistoffen of door chemische stoffen.
Wat te doen bij verbrandingen?
1 Koelen met water
2 Koelen met water
3 KOELEN MET WATER is het allerbelangrijkste bij brandwonden!
Natuurlijk liefst schoon water. Is er geen schoonwater aanwezig, is het
toch beter direct met vuil water te koelen dan 10 minuten te wachten.
Na minimaal 10 minuten koelen is het altijd noodzakelijk contact
met ons op te nemen. Ernstige uitgebreide brandwonden kunnen shock
veroorzaken. Sommige brandwonden kunnen later tot huidversterving
leiden.
Epilepsie
Bij epilepsie vindt er een soort ontlading in de hersenen plaats waardoor de hond in een algehele kramptoestand kan komen. Meestal gaat dit gepaard met heftig schokken, schuimbekken en urineverlies.
-
Probeer niet in paniek te raken, blijf rustig.
-
Haal alles uit de buurt van de hond zodat deze zich nergens aan kan verwonden.
-
Het is beter niet te dicht in de buurt van de hond komen, pas op dat u
niet met uw hand tussen de kaken terecht komt (de hond is zich niet
bewust van wat er gebeurd en kan er niets aan doen!).
-
Let goed op wat er gebeurd; hoe lang duurt de aanval, wat ziet u, heeft de hond een blauwe tong?
-
Meestal duren aanvallen niet langer dan 5-10 minuten. Duurt de aanval langer dan is het goed de dierarts te raadplegen.
-
Is het de eerste aanval dan is het aan te raden binnen 24 uur een afspraak te maken om de hond te laten onderzoeken. De dierenarts zal dan een bloedonderzoek uitvoeren.
Vergiftigingen bij de hond ontstaan meestal doordat de hond het gif direct opeet. Dit in tegenstelling tot de kat, die vaker een giftige stof binnenkrijgt door het schoonlikken van een bevuilde vacht.
Verschijnselen bij vergiftiging kunnen zeer uiteenlopen, varierend van
braken en sloomheid tot ernstige zenuwverschijnselen (krampen,
trillingen, oogboltrillingen, omvallen etc.)
Wel of niet laten brakenAls u niet direct naar de dierenarts kan gaan is het in sommige
gevallen verstandig om de hond te laten braken.- Als het om een vloeistof
gaat moet hij binnen het uur braken,
- gaat het om een vaste stof
dan moet het binnen twee uur
Braken
kan opgewekt worden door een theelepel zout achter op zijn tong te geven of
waterstofperoxide in een oplossing van 3%(verkrijgbaar bij de apotheek. U
geeft dan 1 theelepel per vijf kilo lichaamsgewicht, dit doe je drie keer met
tien minuten ertussen. U
moet goed opletten of de volgende punten niet aan de orde zijn, want dan mag je
de hond niet laten braken. - verminderde bewustzijn
- als hij stuipen of
slikproblemen heeft
- als de vergiftiging
veroorzaakt is door een sterk zuur of een oplosmiddel zoals aceton
en petroleum
Om
te voorkomen dat de gifstof door de darmwand wordt opgenomen en zo in de
bloedbaan terechtkomt, kunt u Norit geven. Los
1 of 2 gram per kilo lichaamsgewicht op in water en geef hem dit. Dit
mag u alleen doen als de hond niet meer braakt Ook
mag je norit niet gebruiken wanneer de hond stuipen of slikproblemen heeft, en
ook niet als het om een sterk zuur gaat. Het
is zeer belangrijk om gevaarlijke dingen zo op te bergen dat de hond er nooit
bij kan, medicijnen, aceton, verfverdunner, niet te vergeten medicijnen van
onszelf. Het
gebeurt met regelmaat thuis. Vooral zomers, als alle deuren open staan bv van
de garage of schuur waar vaak door mensen rattengif, muizenkorrels of
slakkenkorrels, antivries bewaard worden. Antivries
schijnt een hele zoete geur te hebben, dus erg aanlokkelijk voor de hond. Insecticiden Gebruik
nooit een vlooienmiddel op de hond die bedoeld is voor de mand of interieur. De
meeste insecticiden werken op het zenuwstelsel oa kwijlen tranen het laten
lopen van urine en ontlasting, spierrillingen, krampen, trage hartslag. - Als het dier nog geen
symptomen heeft laat hem dan meteen braken.
RattengifAls
de Hond rattengif heeft gegeten kan het 5 dagen duren voordat de eerste
verschijnselen zichtbaar zijn. Strychnine een bepaald soort Rattengif werkt al
binnen 10 minuten. - Ook hier meteen laten braken
en norit toedienen.
AntivriesNa
30 minuten beginnen de verschijnselen, ze lopen alsof ze dronken zijn, na
langere tijd ongeveer 24 uur begeven de nieren het, wat al snel tot de dood
leidt. ChemicaliënBijtende
stoffen zoals ontstopper, wc reiniger, deze geven lelijke in en uitwendige
brandwonden. Aardolieafleidingen
zoals terpentine, diesel, benzine, zijn niet zozeer bijtend maar wel toxisch. De
meeste honden vinden het niet aantrekkelijk, maar toch gebeurd het dat ze er
van drinken of inademen. - U mag in dit geval de hond
niet laten braken ook geen norit geven.
- Laat hem zoveel mogelijk
drinken om het te verdunnen.
- Als het gif in aanraking is
gekomen met zijn vacht, verzadig de vacht met plantaardige olie en was de
hond daarna met lauw water en zeep.
- Herhaal dit zo vaak als
nodig is
- Het Dier kan erg veel pijn
hebben dus doe heel voorzichtig
PlantenMeestal
hebben giftige planten een bittere smaak, maar vooral pups zetten natuurlijk
overal hun tanden in. Van
sommige planten is maar een deelgiftig bv de bladeren of bessen, andere zijn
helemaal giftig. U
kunt de lijst van giftige planten vinden op www.hondenplaza.nl ChocolaChocola
is ook giftig voor honden een flinke dosis zorgt voor een overdosis
methylxanthines die een effect hebben op het zenuwstelsel, het hart de nieren
en de ademhaling. Een
grote hoeveelheid kan dodelijk zijn. Zie
voor meer informatie ook: http://www.whgdierenartsen.nl
Gifwijzer
Betekenis van de cijfers:
1. Laat uw dier niet overgeven.
2. Water drinken (geen zuivel), desnoods dwangmatig. Bewusteloze dieren nooit
laten drinken.
3. Laat uw dier overgeven.
- Vinger in de keel steken.
- Wat zout opgelost in lauw water geven.
- Mosterd in lauw water oplossen en dit aan het dier geven.
4. Norit geven. Verhouding kat/hond = 1/5
5. Boter in de bek smeren, om het schuimen tegen te gaan.
6. Vloeibare paraffine geven: voor honden 1 à 2 eetlepels en voor katten enkele
theelepels.
- Probeert u altijd de verpakking mee te nemen als u naar de dierenarts gaat, dit kan levensreddend zijn!!
Vergiftigingenlijst
U vindt hieronder een uitgebreide lijst met giftige stoffen voor onze
huisdieren met daarbij de eerste hulp die u kan bieden voordat u naar
de dierenarts komt. Verklaring van de aanwijzingen: 1 = niet laten braken, dit zijn bijtende stoffen die de slokdarm kunnen beschadigen. | 2 =Water laten drinken, geen melk! Bij bewusteloosheid nooit laten drinken. | 3 = Laten braken. |
4 = Norit toedienen. Kat één tablet, grote honden tot 10 tabletten of capsules Norit met water ingeven. (Let op Norit in combinatie met diarree geeft lastige vlekken!)
| 5 = Koffieroom of boter toedienen. | 6 = Vloeibare paraffine geven. Kat enkele theelepels, hond één tot vijf eetlepels
|
Giftige stof | Aanwijzingen | |
A
| Aanmaakblokjes | 2, 3, 4 |
| Aardappelkiemremmers | 2, 3, 4 | | Abdijsiroop | 2, 3, 4 | | Aceton | 2, 3, 4 | | After shafe lotions | 2, 3 | | Afvoerontstoppers | 1, 2 | | Afwasmiddelen (hand) | 1, 5 | | Afwasmiddelen (machine) | 1, 2 | | Aglukon plantenmest | 2, 3, 4 | | Aglukon plantenpijl | 2, 3, 4 | | Alcohol | 2, 3 | | Allesreinigers | 1, 2, 5 | | Ammoniak | 1, 2 | | Anticonceptiepil | 2, 3 | | Antispruitmiddelen | 2, 3, 4 | | Antistipmiddelen (vissen) | 2, 3, 4 | | Aronskelk | 2, 3, 4 | | Aspirine® (alle soorten) | 2, 3, 4 | | Aspro® | 2, 3, 4 | | Azalea | 2, 3, 4 | | Azijn | 1, 2 | |
B
| Benzine | 1, 6 |
| Bestrijdingsmiddelen | 2, 3, 4 | | Bitterzoet | 2, 3, 4 | | Bleekwater | 1, 2 | | Boorwater | 2, 3, 4 | | Brandspiritus | 2, 3 | | Brasso (koperpoets) | 1, 6 | | Buckley hoestsiroop | 2, 3, 4 | |
C
| Carbolineum | 1, 2 | | Castrix® | 2, 3, 4 | | Caustic soda | 1, 2 | | Chefarine 4® | 4 | | Chemisch toilet (desinfect.) | 1, 2 | | Chloorwater | 1, 2 | | Chocolade | 2 | | Christoffelkruid | 2, 3, 4 | | Christusdoorn | 2, 3, 4 | | Chroomreinigers | 1, 6 | | Citronella olie | 1, 6 | | Citrosan® | 2, 3, 4 | | Cyclamen | 2, 3, 4 | |
D
| Deodorants voor het toilet | 2, 3, 4 |
| Dettol® | 1, 2 | | Dieffenbachia soorten | 1, 2 | | Dieselolie | 1, 6 | | Doornappel | 2, 3, 4 | | Douchebad | 1, 5 | | Dulcolax | 2, 3, 4 | |
E
| Eau de Cologne | 2, 3 |
| Eau de Toilette | 2, 3 | | Edelolie® | 1, 6 | | Eucalyptusolie | 1, 6 | | Euphoribia soorten | 2, 3, 4 | |
F
| Famelsiroop | 2, 3, 4 |
| Finimal® preparaten | 2, 3, 4 | | Fluortabletten | 2, 3 | | Formaldehyde | 1, 2 | | Foto-ontwikkelaars | 1, 2 | |
G
| Gatenplant | 2, 3, 4 |
| G 11-zeep | 2, 3, 5 | | Gelderse roos | 2, 3, 4 | | Gevlekte scheerling | 2, 3, 4 | | Glifanan® | 2, 3, 4 | | Gootsteenontstoppers | 1, 2 | | Gouden regen | 2, 3, 4 | |
H
| Haarbleekmiddel | 1, 2 |
| Haarlotions | 2, 3 | | Haarontkrullers | 1, 2 | | Hart- en bloedvatenmiddelen | 2, 3, 4 | | Hash | 2, 3, 4 | | Herfststijloos | 2, 3, 4 | | Hoestmiddelen | 2, 3, 4 | | Hondeband (vlooien) | 2, 3 | | Hoofdpijnpoeders | 2, 3, 4 | | Hortensia | 2, 3, 4 | | Huidlotoins | 3 | | Huisbrandolie | 1, 6 | | Hulst | 2, 3, 4 | |
I
| Inkten | 2, 3, 4 |
| Insecticiden | 2, 3, 4 | | Inweekmiddelen | 2, 3, 4 | |
K
| Kalmeringsmiddelen | 2, 3, 4 |
| Kamerplantenmest (vast) | 2, 3, 4 | | Kamerplantenmest (vloeibaar) | 1, 2 | | Kamperfoelie | 2, 3, 4 | | Kardinaalsmuts | 2, 3, 4 | | Karmozijnbes | 2, 3, 4 | | Katteband (vlooien) | 3 | | Kerstboom | 2, 3, 4 | | Kerstroos | 2, 3, 4 | | Kerstster | 2, 3, 4 | | Kiemremmers | 2, 3, 4 | | Klimop | 2, 3, 4 | | Koelbox- en koeltasvloeistof | 2, 3 | | Koperpoets | 1, 6 | | kunstgebitreinigers | 1, 2 | | Kwik (thermometer) | 2, 3 | |
L
| Lakken | 1, 6 |
| Lampolie | 1, 6 | | Laxeermiddelen | 2, 3 | | Lelietje der Dalen | 2, 3, 4 | | Librium® | 2, 3, 4 | | Liguster | 2, 3, 4 | | Luchtverfrissers | 2, 3, 4 | | Lusifer (koppen) | 2, 3, 4 | | Lysoform | 1, 2 | | Lysol | 1, 2 | |
M
| Mahoniebessen | 2, 3, 4 |
| Melrosum | 2, 3, 4 | | Mercurochroom | 2, 3, 4 | | Meubelolie | 1, 6 | | Meubelwas | 1, 6 | | Mierenlokdoos® | 2, 3 | | Mierezuur | 1, 2 | | Mitletoe | 2, 3, 4 | | Modelbouwlijn | 1, 6 | | Mollengif | 2, 3, 4 | | Monniksap | 2, 3, 4 | | Moterolie | 1, 6 | | Mottenballen | 2, 3,4 | | Muggenolie | 1, 6 | | Muggenstift | 2, 3 | | Muizentarwe | 2, 3, 4 | |
N
| Nachtschade (zwart) | 2, 3, 4 |
| Narcis | 2, 3, 4 | | Nasivin® | 2, 3, 4 | | Natronloog | 1, 2 | | Natterman® hoestmiddelen | 1, 2 | | Neusdruppels | 2, 3, 4 | | Nootmuskaat | 2, 3, 4 | |
O
| Oleander | 2, 3, 4 |
| Ontkalkers | 1, 2 | | Oranjeboompje | 2, 3, 4 | | Otrivin® | 2, 3, 4 | | Ovenreinigers | 1, 2 | |
P
| Paracetamol preparaten | 2, 3 |
| Paraquat (grammoxome®) | 2, 3 | | Parfums | 2, 3 | | Parketvloeireinigers | 1, 6 | | Pekelharing (lotion) | 2, 3 | | Peperboompje | 2, 3, 4 | | Petrolium | 1, 6 | | Peut | 1, 6 | | Philodendron | 2, 3, 4 | | Plantenmest (vast) | 2, 3, 4 | | Plantenmest (vloeibaar) | 1, 2 | | Plaspillen | 2, 3 | | Pokon® (vast) | 2, 3, 4 | | Pokon® (vloeibaar) | 1, 2 | | Pijnstillers | 2, 3, 4 | |
R
| Rattenverdelgers | 2, 3, 4 |
| Rodondendron | 2, 3, 4 | | Ruitenreinigers | 1, 2 | |
S
| Scheerling | 2, 3, 4 |
| Schoonmaakazijn | 1, 2 | | Schuimbaden | 1, 5 | | Schuurmiddelen (vloeibaar) | 1, 2 | | Schuurpoeders | 1, 2 | | Shampoo | 1, 5 | | Sierpeper | 2, 3, 4 | | Sigaren (o.a. peuk) | 2, 3, 4 | | Sigaretten (o.a. peuk) | 2, 3, 4 | | Sinaspril® | 2, 3, 4 | | Slaapmiddelen | 2, 3, 4 | | Slakkenverdelgers | 2, 3, 4 | | Sneeuwbes | 2, 3, 4 | | Soda | 1, 2 | | Spar (kerstboom) | 2, 3, 4 | | Spiritus (brand) | 2, 3 | | Staalpillen | 2, 3, 4 | |
T
| Tabak | 2, 3, 4 |
| Tapijtreinigers | 1, 5 | | Taxus | 2, 3, 4 | | Teakolie | 1, 6 | | Tectyleermiddelen | 1, 6 | | Terpiti(j)n(e) | 1, 6 | | Tetrachloorkoolstof | 2, 3, 4 | | Textielwaasmiddelen | 1, 2 | | Thermometer (kwik) | 2, 3 | | Thinner | 1, 6 | | Tri | 2, 3, 4 | | Tipp-ex® (vloeibaar) | 3, 4 | | Toiletblokken | 2, 3, 4 | | Toiletreinigers | 1, 2 | | oiletverfrissers | 2, 3, 4 | |
V
| Vaatwasmiddel (hand) | 1, 5 |
| Vaatwasmiddel (machine) | 1, 2 | | Venijnboom | 2, 3, 4 | | Verf | 1, 6 | | Verfverdunners | 1, 6 | | Verharders (verf, plastic) | 1, 2 | | Vim | 1, 6 | | Vingerhoedskruid | 2, 3, 4 | | Vitamine A AD D | 2, 3 | | Vlido box | 2, 3, 4 | | Vlooienband | 2, 3 | | Voorwasmiddel | 1, 2 | | Vuurdoorn | 2, 3, 4 | |
W
| Wasbenzine | 1, 6 |
| Wasmiddelen (textiel) | 1, 2 | | Wasverzachters | 1, 2 | | Waterscheerling | 2, 3, 4 | | W.C. blokken | 2, 3, 4 | | W.C. eend® | 1, 2 | | W.C. reinigers | 1, 2 | | Wonderoliebonen | 2, 3, 4 | |
X
| X¹º | 1, 6 |
|
IJ
| Ijzerpreparaten | 2, 3, 4 |
|
Z
| Zilverpoets | 1, 2 |
| Zoutzuur | 1, 2 | | Zuren | 1, 2 | | Zuurbaden (fotografie) | 1, 2 | | Zuurbes | 2, 3, 4 | | Zwarte nachtschade | 2, 3, 4 | | Zwavelzuur | 1, 2 | | Zymafluor® | 2, 3 |
Allergische reacties
Allergische reacties komen met grote regelmaat voor. Ze kunnen ontstaan
door insectenbeten maar ook door bijvoorbeeld planten of andere
stoffen. Meestal zien we een acute zwelling van de huid. Meest
opvallend zijn zwellingen aan de kop. Soms zien we ook zwellingen over
het lijf en aan de poten.
-
De zwelling trekt meestal binnen 24 uur weg zonder dat er wat aan gedaan hoeft te worden.
- Wordt uw hond gebeten door een stekend insect en ontstaat benauwdheid, dan is wel het zaak zo snel mogelijk naar een dierenarts te gaan.
Oogtrauma
In belang van behoud van gezichtsvermogen is het belangrijk acute problemen snel door een dierenarts te laten beoordelen.
Oogbolluxatie
Een oogbol die uit de oogkas schiet komt nog al eens voor bij de wat
kleine kortschedelige rassen zoals bijvoorbeeld de Pekingees. Door een
heftige klap kan de oogbol uit de oogkas schieten.
- Om te voorkomen dat het oog uitdroogt en beschadigd is het
goed eerst het oog vet te maken met bijvoorbeeld wat slaolie en het oog
af te dekken met een schone doek.
- Voor het zichtbehoud is het absoluut noodzakelijk direct naar de dierenarts te gaan.
Ooglid en hoornvliesverwondingen
Deze ontstaan bij de hond
ontstaan meestal door vechtpartijtjes of voorwerpen. Bij beide is het
verstandig binnen enkele uren de dierenarts te bezoeken.
Ooglidverwondingen moeten binnen enkel uren gehecht worden om mooi te
genezen, een hoornvliesbeschadiging kan ernstiger zijn dan in eerste
instantie lijkt.
|
|
 |
|
|
|